Yabancının portföyü üç ayda 26 milyar dolar eridi
ANKARA ANKA
Yabancı yatırımcıların İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda ve DİBS’te tutulan portföylerinin 2007 sonu itibariyle 107 milyar dolar olan toplam değeri, üç ayda yüzde 24 oranında azalarak 81.4 milyar dolara indi
ABD’deki resesyon kaygısıyla küresel finans sisteminde yaşanan kriz tehdidi ve belirsizliklere iç siyasi istikrarsızlık algısının eklendiği bu yılın ilk çeyreğinde, yabancı yatırımcıların Türkiye’de büyük bölümü İMKB’deki portföylerinin toplam değeri yaklaşık 26 milyar dolar küçüldü.
Yabancı yatırımcıların borsa, Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) ve mevduat hesaplarında tutulan portföylerinin Aralık 2007 itibariyle 107 milyar dolar olan toplam değeri, ocakta 95 milyar 730 milyon, şubatta 92 milyar 644 milyon ve martta 81 milyar 384 milyon dolara geriledi.
En fazla martta küçüldü
Yabancıların ‘sıcak para’ olarak da adlandırılan Türkiye’deki portföy yatırımlarının hacmi ocak-mart döneminde yüzde 24 oranında, yani 25 milyar 654 milyon dolar küçüldü. Bunun 11 milyar 260 milyon dolarlık bölümü martta yaşandı.
Yabancı portföyündeki küçülmede, yatırımcıların artan belirsizlik nedeniyle portföylerindeki varlıklarda yaptıkları satışlar yanında, özellikle İMKB’de yaşanan hızlı düşüş, yükselen faizlerin portföydeki DİBS’lerin değerini düşürmesi ve kurlardaki yükseliş etkili oldu.
İMKB’deki kayıp etkili oldu
Yabancıların Türkiye portföyündeki küçülme özellikle, küresel dalgalanmanın İMKB’de kan kaybına yol açması nedeniyle yabancıların elindeki hisse senetlerinin büyük çapta değer yitirmesinden kaynaklandı.
Yabancıların mülkiyetindeki hisse senetlerinin Aralık 2007’de 70.3 milyar dolar olan değeri, 28 Mart itibariyle 47.3 milyar dolara indi. Yabancıların hisse portföyü, anılan dönemde yüzde 32.6 oranında gerilemeyle 22.9 milyar dolar değer yitirdi.
Yabancıların hisse senedi portföyünün değeri yaşanan toparlanmayla nisanın ikinci haftasında 50 milyar doların üzerine çıktı.
Bir yıl önceki düzeyinin üzerinde
Yabancıların 81.4 milyar dolara inen Türkiye’deki portföyü, bu gerilemeye rağmen, bir yıl önceki düzeyinin 5.2 milyar dolar üzerinde bulunuyor. Son beş yılda küresel sistemdeki likidite bolluğu ve cazip getiriye bağlı olarak kartopu gibi büyüyen yabancı yatırımcıların Türkiye’deki portföyü Mart 2007’de 76.2 milyar dolarda bulunuyordu.
‘Sıcak para’ olarak adlandırılan söz konusu portföy geçen yıl nisanda 80 milyar doları, temmuzda 95 milyar doları aştıktan sonra, dünya piyasalarında dalgalanma yaşanan ağustosta 5 milyar dolar dolayında küçülmüştü.
Eylülde yeniden büyüyerek 100 milyar doları aşan sıcak para hacmi yılı 107 milyar dolarla kapamıştı. Bu yıl ocak sonunda 96 milyar dolar dolayına gerileyen sıcak para hacmi, mart sonunda da 81.4 milyar dolara kadar geriledi.
DİBS portföyü yüzde 10.6 azaldı
Yabancı yatırımcıların toplam portföyünde ocak-mart döneminde yaşanan hızlı erime büyük ölçüde hisse senetlerinden kaynaklanırken, yabancıların DİBS portföyü üç ayda yüzde 10.6 oranında, yani 3 milyar 351 milyon dolar küçülerek 28 milyar 400 milyon dolara geriledi. Bu düşüşün de 3 milyar 342 milyon dolarlık bölümü, faizlerin hızla yükseldiği mart ayında gerçekleşti. Yabancıların YTL ve yabancı para cinsinden toplam mevduatları ise ocak-mart dönemi itibariyle 615 milyon dolar net artışla 5 milyar 593 milyon dolara çıktı.
Tarım 2001’den de kötü
ANKARA AA
Türkiye Ziraatçılar Derneği (TZD) Genel Başkanı İbrahim Yetkin, tarım sektörünün, ekonomik kriz yaşanan 2001 yılından daha büyük gerileme içine girdiğini savundu. Tarım Reformu adı altında 2000 yılında uygulamaya konulan ‘kemer sıkma’ politikaları ve ekonomik kriz sonucu tarım sektörünün 2001’de yüzde 6.1 oranında küçüldüğünü anlatan Yetkin, bu oranın 2007 yılında 7.3 olarak açıklandığını kaydetti.
Tarımdaki küçülmenin kuraklıkla geçiştirilemeyecek kadar ciddi olduğunu ifade eden Yetkin, uygulanan tarım politikalarının da bu küçülmede etkili olduğunu söyledi. Yetkin, 2001 yılında 19 milyon ton olan buğday üretiminin 2007’de 17 milyon 234 bin tona düştüğüne dikkati çekti.
Türkiye’de 2001’de 12.6 milyon ton üretilen şeker pancarının 2006’da 14.4 milyon tona yükseldiğini anlatan Yetkin, ancak 2007 yılında üretimin 12.4 milyon tona düştüğünü, söz konusu azalışta ‘kota sistemi’nin önemli rol oynadığını kaydetti.
Desteklenen üründe artış
Baklagil üretiminde de ciddi azalma yaşandığını ifade eden Yetkin, tütün üretiminin 2007’de (81 bin ton), 2002 yılı üretiminin yarısı seviyesine düştüğünü söyledi. Yetkin, 2001-2007 yılları arasında üretimi teşvik edilen ayçiçeği, çeltik ve mısır gibi ürünlerin üretiminde ise kuraklığa rağmen artış olduğunu bildirdi. Yetkin, “Doğru ürüne doğru zamanda destek verildiğinde üretim artıyor” dedi. Yetkin, tarım ürünlerinin teşvik edilen bazı ürünler dışında düşme eğilimi göstermesinin en başta gelen nedeninin girdi maliyetlerindeki artışın ürün fiyatlarındaki artışın çok üzerinde olmasından kaynaklandığını anlattı.
|
|
|
Kod
|
Alış
|
%
|
|
USD
|
1,3060
|
0,00
|
|
EURO
|
2,0640
|
0,00
|
|
Sterlin
|
2,5700
|
0,35
|
|
İsv. Frank
|
1,2990
|
0,46
|
