Süleyman Emre CİVAN ESOGÜ

Merkez, günlük döviz alım miktarını yarıya düşürdü

MB, döviz alım ihalelerinde miktarı 90 milyon dolardan 45 milyon dolara çekti. Karar, doların 1.20 YTL’den 1.27’ye yükselmesinin arkasından geldi. Piyasa olumlu karşıladı

Merkez Bankası (MB), günlük döviz alım ihalelerindeki miktarı 15 milyon dolar ve opsiyonda 30 milyon dolar olmak üzere toplamda 45 milyon dolara düşürdü. Daha önce bu miktar iki katı (90 milyon dolar) düzeydeydi. Kararın son 10 gün içinde özellikle yabancı yatırımcılardan gelen döviz talebiyle doların 1.27 YTL’ye dayanması sonrası alınması dikkat çekti. Merkez Bankası, bu kararla, piyasaya ‘dövizdeki oynaklığı takip ediyorum, aşırı dalgalanma halinde tedbir alabilirim’ mesajı verdi. Merkez Bankası’nın böyle bir karar alması piyasada olumlu karşılandı.
Merkez Bankası, döviz alım ihalelerinde miktar değişikliğine ilişkin kararını dün sabah itibariyle açıkladı. Açıklamada şöyle denildi:

‘Ben buradayım’ dedi
“Son dönemde gelişmiş ülke ekonomilerinde durgunluk yaşanabileceğine ilişkin beklentilerin artmasıyla, diğer gelişen ülke piyasalarında olduğu gibi ülkemiz döviz piyasalarında da oynaklığın arttığı gözlenmektedir. Bu nedenle, 10 Mart 2008 tarihinden itibaren günlük döviz alım ihalelerinde alımı yapılacak tutar 15 milyon ABD doları ihale ve 30 milyon ABD doları opsiyon olmak üzere en fazla 45 milyon ABD dolarına düşürülmüştür.”
Bu açıklamada, “Gelişmiş ülke ekonomilerinde durgunluk yaşanabileceğine ilişkin beklentilerin artması” ifadesi dikkat çekti. Merkez Bankası’nın ihale miktarı bu beklentileri düzeltmek amacıyla azalttığı yorumu yapıldı.
Açıklamada ayrıca, önümüzdeki dönemde döviz arzına ilişkin gelişmelere bağlı olarak günlük ihale veya opsiyon tutarlarında önceden duyurularak her iki yönde de değişiklik yapılabileceği gibi, gerek duyulursa ihalelere kısa ya da uzun süreli olarak ara verilebileceği kaydedildi. Bu açıklama dolarda derin dalga halinde Merkez’in harekete geçeceği sinyali olarak algılandı.
Merkez Bankası, piyasadan ihale yoluyla yılbaşından bu yana 2.8 milyar dolarlık alım yaptı. Merkez Bankası daha önce 30 milyon dolar ihale ile 60 milyon dolar da opsiyon olmak üzere toplamda en fazla 90 milyon dolar alım yapıyordu.

Piyasalar, Bear Stearns’la sarsıldı

ABD Merkez Bankası’nın (FED) 18 Mart’ta yapacağı olağan toplantı öncesinde faiz indirimine gidebileceği beklentisiyle sakin bir seyir izleyen yurtdışı piyasalar, Bear Stearns’ın likidite sorunu olduğu söylentisiyle tekrar dalgalandı. ABD ve Avrupa borsaları değer kaybederken dolar, yen karşısında 101.8 yene düştü. Bear Stearns hisseleri ise 1987’den bu yana en büyük düşüşünü yaşadı.
Bankalararası piyasada 1.24 YTL’ye gerileyen dolar, valörlü işlemlerde 1.2640 YTL’ye çıktı. İMKB ise öğleden sonraki olumlu havanın etkisiyle yüzde 0.01 değer kaybıyla 41 bin 534 puandan kapandı. Güne düşüşle başlayan Avrupa borsaları ise HSBC’nin Bank of Communications’taki hissesini yüzde 40’a yükselteceği haberiyle toparlanırken, Bear Stearns ve Blackstone’un etkisiyle yüzde 2’ye yakın değer kaybetti.

Petrol 108.21 dolarla rekorda
Piyasalardaki tedirginlikle ham petrolün fiyatı 108.21 dolarla rekor kırdı. Bu arada, Avrupa Merkez Bankası Başkanı Jean-Claude Trichet, döviz piyasasındaki son dalgalanmadan kaygılı olduklarını açıkladı. Dünyanın en büyük fon yöneticilerinden Blackstone, 4. çeyrek kârının yüzde 89 azaldığını açıkladı.
Lehman Brothers de ‘zorlu pazar koşulları’ nedeniyle yaklaşık 1430 kişiyi işten çıkaracağını açıkladı. 28 bin 600 kişiyi istihdam eden banka, geçen yıl 4 bin kişinin işine son vermişti. Ayrıca ABD’li milyarder Wilbur Ross’un da orta ölçekli bankaların batabileceğini söylemesi piyasaları etkileyen diğer gelişmeler oldu.
Öte yandan Bank of America, menkul kıymet yolsuzluğuna karıştırıldığı FBI tarafından araştırılan Countrywide Financial için yaptığı 4 milyar dolarlık teklifinin devam ettiğini açıkladı.

TEB Döviz Yön. Levent Güven:

Yapılması gerekeni yaptı

“Son iki haftadır YTL ciddi değer kaybetti. Yurtdışından gelen verilerde çalkalanmanın kısa dönemde sakinleşmeyeceği yönünde. Bunun etkisiyle yabancı yatırımcılardan döviz talebi söz konusu. Merkez, piyasada bir dalgalanma varken ekstra talep yaratmamak için ihalelerdeki alım miktarını düşürdü. Merkez Bankası, yapılması gerekeni yaptı.”

Denizbank Döviz Yön. Cumhur Örnek:

Tedirginlik devam ediyor

“Merkez Bankası’nın piyasadan normalde 90 milyon dolarlık alım potansiyeli vardı. Bu miktarı yarı yarıya düşürdü. Döviz piyasasında yurtdışındaki gelişmelerden dolayı bir tedirginlik söz konusu. Merkez, proaktif davranarak piyasaya müdahale edebiliyor. Karar olumlu. Yurtdışındaki gelişmeler olumluya döndüğünde ihale miktarını artırabilir.”

Dul ve yetimlerin aylıkları kesilmeyecek

Sosyal güvenlik reformu kazanılmış hakları koruyor. Bu yüzden şu anda alınan dul ve yetim aylıkları yasa yürürlüğe girdikten sonra da aynen devam edecek

TAV’a 505 milyon euro kredi

TAV, işletme hakkına sahip olduğu Atatürk Havalimanı’nda kullanılmak üzere 505 milyon euro’luk yeni kredi sağladı

· Sanayinin çarkları otomobille dönüyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Aylık Sanayi Üretim Endeksi’nin ocak ayı sonuçlarını açıkladı.